Türklüğün Anadolu'daki en saf hali olan Yörüklerin tarihçesi nedir, nerede yaşarlar, Yörük kelimesi nereden gelir. Kısaca Yörükleri yazdık
Yörükler Türkiye’de toplamda alan olarak en fazla yere dağılmış Türk topluluğudur. Ege kıyısında, Konya Ovasında, Toroslarda, Barak Ovasında, Bursa’nın dağ köylerinde, Kocaeli’nin Keltepesinde, Siverek’in Karacadağ Bölgesinde, Kastamonu’da. Kısacası Türkiye’nin birçok bölgesinde Yörüklere rastlayabiliriz.
Tabi ki eski Yörük geleneklerini yaşatan birkaç bin kişiden başkası kalmamıştır. Mersin’in yaylaklarında bu geleneği sürdüren aileler kalmış olsa da onların da sayısı gün geçtikçe azalmaktadır.
ATATÜRK’ÜN AİLESİ YÖRÜK
“Yörükler Türk milletinin çalışkan ve üretken evlatlarıdır. Babam Ali Rıza Efendi yerli olarak Selaniklidir. Kendileri Yörük sülalesinden gelir. Annem her zaman Yörük olmaktan iftihar ederdi” demiştir.
Atamızın Yörükler ile ilgili en meşhur ve günümüz siyasilerinin de Yörük şenliklerine gittiklerin hep tekrarladığı bir sözü vardır.” Arkadaşlar gidip Toros dağlarına bakınız; eğer orada bir tek Yörük çadırı görürseniz ve o çadırda bir duman tütüyorsa, şunu çok iyi biliniz ki bu dünyada hiçbir güç ve kuvvet asla Türk’ü yenemez" demiştir.
Atatürk'ün Yörükler ile alakalı bir diğer sözü ise “İnsanlık, eski Mısırlarıyla, Yunanistanlarıyla, Romalarıyla ve bunlar bütün bedii eserleriyle ayağa kalksa ve başlarında bugünün kendi verimleri olan bütün medeniyeti, musikileriyle, şiirleriyle, sanatlarıyla ve bütün eserleriyle gözümün önüne dikseler, dikilseler.., benim gözüm, benim duygum, benim sevgim, yine ıssız dağlar başında yanık kavalını üfleyen, yarım çarıklı Türk çobanındadır.” diyerek Yörükler'e karşı sevgisini belirtmiştir.
EN FAZLA HANGİ İLLERDE YAŞARLAR
Yörükler en kalabalık olarak Ege ve Akdeniz bölgesinde yaşamaktadır. Özellikle Mersin, Antalya ve Adana’da göçebe halinde yaşayan Yörük aileleri yaşamaktadır. Ege Bölgesinin büyün illerinde yerel halkın çoğunluğu aslen Yörük olduğunu ifade eder. Bu illerde her yıl Yörük Türkmen şenlikleri düzenlenir. Etkinlikler genelde Yörük Yaylalarında gerçekleşir.
Alanyaspor’un Stadının ismi Alanya Oba Stadyumudur. İsmini Yörük Obalarından alır. En kalabalık taraftar grubu da Yörükler grubudur.
Kocaeli’nde bile Yörük Mahalleleri ve köyleri vardır. Derince ilçesinde Yörükler mahallesi vardır. Burası Kocaeli’nin çeşitli yerlerinden Yörüklerin bir arada yaşadığı bir mahalledir.
YÖRÜK KELİMESİNİN ANLAMI NE?
Yörük: Yörümek fiilinden türemiş olup, Anadolu’ya gelip yurt tutan göçebe Oğuz Boylarını (Türkmenleri) İfade eden bir kelimedir (Eröz, 1991: 20).Faruk Sümer de “Yörük” kelimesini hemen aynı anlamda Göçebe Türkmenler olarak kullanmaktadır (Sümer, 1950: 518).
Bu görüşü kabul etmeyenler ise, yürük kelimesinin aslının “Yüğrük” olduğunu, bu tabirin sıfat halinde ileri, medeni, bilgili, cins ve saf anlamlarına geldiği gibi halk arasında kabiliyetli, dirayetli, cesur anlamlarına da geldiğini kaydetmektedirler. (Eröz, 1965: 121).
Yine Eröz, Dinar Türkmenlerinde düğünlerde kullanılan odunu kesmek için gençlerin dağa gittiğini, odunu ilk getiren gence çeşitli hediyeler verildiğini ve bu oduna “Yüğrük Odunu” adı verildiğini belirtmiştir. Bu örnekten “Yüğrük” kelimesinin kabiliyetli, atak, iyi koşan anlamlarına geldiği anlaşılmaktadır. Bu durumda bu konudaki çalışmalar ve bizzat günümüzdeki yaşayan grupların kendilerine “Yörük” dedikleri dikkate alınırsa, bize göre de “Yörük” kelimesinin daha uygun olduğu söylenebilir.