Türkiye genelinde Rize denilince Lazlar'ın yaşadığı yer olarak düşünülür. Ancak Rize'de Türkler çoğunluğu teşkil eder. Hemşinliler de bir diğer grup olarak yaşarlar.
Rize'nin etnik yapısı
Rize ili Karadeniz Bölgesi, Doğu Karadeniz bölümü sınırları içerisinde yer alır. İklim olarak Karadeniz iklimi burada etkili olur. Ancak bizim konumuz Rize'nin iklim şartları değil etnik olarak hangi özellikleri taşıdığıdır.
Çayeli'nden ötesi
Öncelikle şunu belirtelim ki Rize bilinenin aksine Lazların çoğunluk olduğu bir il değildir. Ancak Laz nüfusunun başlangıç yeridir. Bir karadeniz türküsü olan 'Çayelinden öteye gidelum yali yali' türküsünden hareket edebiliriz. Zira Çayeli ilçesinden öte tarafta kalan kısım çoğunluk olarak Lazların yaşadığı bölgedir. Çayeli dahil Trabzon tarafına doğru olan Rize il merkezi dahil Türklerin aşırı çoğunlukta olan kısımdır. Ana dil olarak ta Türkçe konuşulur bu kesimlerde.
Türkler'in çoğunlukta olduğu ilçeler
Rize merkez, İyidere, Kalkandere, Derepazarı, İkizdere, Çayeli, Güneysu ilçeleri Türklerin çoğunluk olduğu ilçelerdir. Cumhurbaşkanımızın memleketi olan Güneysu ilçesi de Türklerin çoğunlukta olduğu ilçeler arasındadır. Bölgedeki Türkler Akkoyunlu Türkmenleri, Çepniler ve Kıpçak Türkleridir.
Lazlar'ın çoğunluk olduğu ilçeler
Rize'de Lazlar'ın çoğunluk olduğu ilçeler Fındıklı, Ardeşen, Hemşin ve Pazar ilçeleridir. Pazar ilçesinin eski adı Atina'dır. Ayrıca en kalabalık Laz nüfusuna sahip ilçe Ardeşen'dir.
Hemşinlilerin çoğunluk olduğu ilçeler
Hemşinlilerinçoğunluk olduğu tek ilçe Çamlıhemşin ilçesidir. Hemşin ilçesinde de Lazlar ile birlikte yaşarlar ama çoğunluk değillerdir. Bölgedeki Lazlar ile Hemşinlilerin arası pek iyi değildir. Hemşinlilerin dili Ermeniceye benzediği için Hemşinlilere Ermeni dönmesi diyenler de oluyor.
Hemşinlilerin kökeni
Hemşin, Ermeni bölgesi olarak bilinir. Fakat bundan kasıt İran Horasan’ından Hemşin’e gelen Hamaduni Türklerinden evvel Dampur’da (Hemşin) Ermenilerin yaşıyor olmasıdır. Ermeniler, gerek 93 Harbinde ve gerekse I. Dünya Savaşında Ruslarla sıkı işbirliği yapmasından dolayı bölgede huzursuzluğa neden olmuşlar. Bu yüzden Bolşevik İhtilali sonrasında ülkelerine dönen Ruslarla birlikte 50 bin civarında Ermeni Ermenistan bölgesine göçmek zorunda kalmıştır.