Kars ilimiz Doğu Anadolu'da bulunan tarihi ve bir o kadar turistik olabilecek bir kentimiz. Biz de Kars'ı inceleyelim dedik. Ancak bu inceleme Kars'ın etnik yapısı üzerine olacak.
Kars ilimiz ülkemizin Doğu Anadolu sınırları içerisinde yer alır. Komşu iller olan Iğdır ve Ardahan zamanında Kars'a baglı ilçelerken bugün ayrı illerdir. O yüzden bugün Kars sınırları içerisinde yer almayan topraklarda doğan bazı insanlar kendini Kars'lı olarak adleder. Tabi ki bu insanlar Kars'ta doğup sonradan göç ile il dışına çıkan kimselerdir.
Kars dışında doğup sonradan Kars'tan ayrılıp il olan yerleri bu yüzden anlatmaya çalıştım. Çünkü bugun doğduğu topraklara gitse Kars'a gitmemiş olacak olanlar bile Kars'lıyım demektedir. Bu yuzden olduğundan daha fazla Kars'lı yaşadığını düşünebiliriz.
3 FARKLI MESHEP VAR
Konuyu biraz uzattık. Asıl meselemiz olan Kars'ın etnik yapısına gelelim. Kars etnik ve meshepsel olarak farklılıklar arzeden bir ilimizdir. Kars'ta Türk, Kürt ve hatta Alman dahi yaşamaktadır. Meshepsel olarak ise Sünni, Caferi ve Aleviler yaşar. Sünniler daha kalabalıktır. Kentteki Azerbaycan Türklerinin büyük kısmı ise Caferi'dir. Yani bilinen adı ile Şia meshebine bağlıdır.
Kentteki Alevi nüfusun Selim, Kağızman, Sarıkamış ve Kars merkez köylerindedir. Türkmen Alevi nüfusu çok az kalmıştır. Türkmen Alevi köylerine genelde Kürtler yerleşmiştir. Kars'ta ki Alevi nüfusu terör olaylarından sonra köylerini terk etmeye başlamış ve büyükşehirlere göç etmiştir. Az da olsa bazı köylerde ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Kars'ta ki Alevi köylerinin tamamı Türkmendir.
Kars'ta yerli dedikleri kişiler de Kars'ın yerlisi olan Türklerdir ve Sunnidir. Terekeme Türkleri ve Ahıska Türkleri de Sünnidir. Kürtler de Sünnidir ve geneli Şafidir. Hanefi olan Kürtler de vardır.
Kars'ta Dağıstan Göçmeni Avar ve Lak(Gazikumuk) yerleşimleri de vardır. Bu yerlesimlerdeki Avar ve Gazikumuk'lar genellikle göç etmiştir. Yerlerine Kürtler yerleşmiştir. Yine Kafkasya Göçmeni Oset ve Çeçen yerleşimleri de vardır.
TÜRKLER ÇOĞUNLUK
Kars'ın etnik yapısı tek bir halktan olusmasa da Türkler şehirdeki çoğunluğu teşkil eder. Türk nüfusunu Yerliler, Azerbaycan Türkleri, Terekemeler, Ahıska Türkleri ve Türkmen Alevileri oluşturur. Merkez ilçe dahil bir ilçe hariç Türkler çoğunluktadır. Digor İlçesinde ve Kağızman'da Kürt nüfus çoğunluktadır. Kağızman Merkezde Türkler çoğunluk olsa da Kürtler köylerin çoğunda yaşamaktadır. Toplam nüfus olarak ta Türklerden daha fazla nüfusa sahiptir. Digor'da sadece bir tane Türk köyü vardır. Geri kalan köylerin tamamı Kürtlerden oluşmaktadır.
ORAN OLARAK 3 TE 2'Sİ TÜRK
Kars'ın en karişık ilçesi Kağızman'dır. İlçe merkezinde Türkler çoğunlukta iken köylerde Kürt nüfusu çoğunluktadır. Kürtler diğer ilçelerde de nüfusa sahiptir ancak nüfusları az miktardadır. Yüzdelik olarak tam olarak bilinmese de en az %70 oranında Türk nüfusu vardır.
ORAN OLARAK EN FAZLA O İLÇEDE
Arpaçay ilçe merkezi ve köylerinde Türk nüfusu yoğundur. Oran olarak en fazla Türk nüfusu bu ilcededir. Kars merkez ve köylerde Türk nüfus çoğunluktur. Yine Susuz ilçesinde Türk nüfus çoğunluktur. Ancak burada da ciddi oranda Kürt nüfusu vardır. Merkezde Türk nüfus çoğunlukken Kürt köyleri birkaç tane daha fazladır.
Sarıkamış ilçesinde de hem merkezde hem de köylerde Türk nüfusu bdaha kalabalıktır. Selim ilçesinde de hem merkezde hem de köylerde Türk nüfusu daha fazladır. Selim'de ki Türkmen Alevi köylerine Kürtler yerleşmemis olsa Türk nüfusu daha fazla olabilirdi.