Gaziantep ilimiz Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan bir ilimizdir. Eski ismi Antep olup, kurtuluş savaşında göstermiş olduğu mücadeleden dolayı isminin önüne Gazi ünvanı konulmuştur. 

Gaziantep Güneydoğu Anadolu'nun en gelişmiş ilidir. Hem Sanayi hem de ticarette ileri seviyededir. Bu sebeple çevre illerden yoğun göç almıştır. Bunun yanında çok kalabalık bir Suriyeli nüfusu da barındırmaktadır. 

TÜRKLER ÇOĞUNLUKTADIR

Gaziantep ilimiz Güneydoğu bölgesinde yer aldigi için bazılarımız tarafından Kürtlerin çoğunlukta olduğunu düşünmesine yol açmıştır. Ancak durum böyle değildir. Dışarıdan gelen göçler ne kadar fazla olsa da Türk nüfusu çoğunluk kalmaktadır. Disarıdan gelenler icinde Türk nüfusu da vardır. Gaziantep'in nüfusunu değerlendirirken Suriye'li nüfusu saymıyorum. Türk vatandaşı olmadıkları için sığınmacı statüsündeler. Ancak son yıllarda az da olsa Türk vatandaşlığına geçen Suriyeli nüfusu vardır. 

İLDE YAŞAYANLARIN KÜTÜK NÜFUSU

Gaziantep ilimizin nüfusu 2.164.135 kişidir. Bu nüfusun kütük dağılımı şu şekildedir.

Gaziantep: 1.404.239

Şanlıurfa: 282.929

Kilis: 115.885

Adıyaman: 73.283

Kahramanmaraş: 71.034

Hatay: 22.524

Siirt: 18.854

Van: 14.860

Osmaniye: 13.253

Mardin: 12.693

YERLİ VE ETTAFTAKİ İLLERİN NÜFUSU FAZLA

Gaziantep yukarıda görüldüğü gibi çok fazla göç alan da bir şehir. Ancak bazı yoğun nüfuslu illerde olduğu gibi dışarıdan gelen nüfusun daha fazla olduğu bir il değil. İl nüfusunun neredeyse 4/3'ü yerli nüfus. Kilis de eski bir Gaziantep ilçesi olarak düşünürsek bu söylediğimiz daha da gerçek oluyor.

TÜRK NÜFUSU OLDUKÇA YÜKSEK

Gaziantep'in yerli nüfusunun etnik dağılımını anlatmadan önce dışarıdan gelen nüfusun etnik dağılımına yönelik analiz yapacak olursak dışarıdan gelen nüfusun en az yarısı etnik Türk nüfusudur. Özellikle Şanlıurfa'dan gelen nüfusun içinde Türk nüfusu oldukça yüksek. Halfeti ve Birecik kökenli insanların çoğunluğu Türktür. Birecik ve Halfeti'deki Türk köylerinde nüfusun az olma sebebi çoğunun Gaziantep'de yaşıyor olmasıdır. Bu ilçeler zaten Gaziantep ile sınır ilçeleridir. Türk köyleri de Gaziantep sınırında olduğu için buraya göç etmeleri daha kolay olmuştur.

DİĞER İLLER

Hatay, Kahramanmaraş ve Kilis göçmenlerinin çok büyük çoğunluğu Türlerdir. Adıyaman ve Şanlıurfa'da ise Kürt, Türk ve Arap nüfusu karışık şekilde göç etmiştir diyebiliriz. 

Van, Mardin, Siirt gibi illerden gelen nüfus içinde Türk ve Arap nüfusu olsa da ekseriyetle bu illerden gelenler Kürtlerdir. Diyarbakır, Şırnak, Batman gibi illerden de insanlar Gaziantep'de yaşar ama nüfusları diğer illere oranla daha düşüktür. Bunların da geneli Kürt kökenlidir.

 SURİYELİ NÜFUSU 

Gaziantep ilimiz İstanbul'dan sonra en kalabalık Suriyeli nüfusuna ev sahipliği yapmaktadır. Kayıt altında olan Suriyeli sayısı 429.183 kişidir. Bu nüfus oldukça yüksek bir orana tekabül eder. 

Gaziantep'de yaşayan Suriyelilerin çoğunluğunu Araplar oluşturmaktadır. Ancak çok sayıda Türkmen de vardır bu nüfus içinde. Gaziantep ve Kilis'in karşısı Türkmen bölgesi olduğu için burada çok fazla Suriyeli Türkmen olması oldukça doğaldır. 

ETNİK YAPISI

Gaziantep ilimizde Türkler, Kürtler, Araplar ve Çerkeslerin yerleşimleri vardır. Nüfusun ana gövdesini ise Türkler ve Kürtler oluşturur. Hatay ve Urfa kadar olmasa da Gaziantep ilimizde de yerli Arap yerleşimleri vardır. 

BARAK TÜRKMENLERİ

Gaziantep ilimizin Oğuzeli, Karkamış ve Nizip ilçesi civari Barak Türkmen aşiretinin en kalabalık olduğu yerdir. Barak kültürü eski Türk aşiret kültürünü yansıtan en güzel örnekleri içerisinde barındırır. Ayrica Barak Türkmenleri sınırın diğer tarafında yaşamaktadır. Halep'ten Rakka'ya kadar birçok Barak Türkmen yerleşimi vardır. 

GAZİANTEP'TE Kİ ÇEPNİLER ALEVİ

Özellikle Araban ve Yavuzeli ilçelerinde yerleşik olan Çepni Türkleri Alevi inancına mensuptur. Karadeniz'de ki Çepniler Sünnileşmişken buradaki Çepniler Alevi kimliklerini korumuşlardır. Ege Bölgesi'ndeki Alevi Çepniler ile bağları bulunmaktadır.  Ayrica Maraş ve Adıyaman'dan çok sayıda Alevi ailesi Gaziantep'e yerleşmiştir. Bu sebeple Gaziantep'te ciddi bir Alevi nüfusu yaşamaktadır.

Buradaki Alevi yerleşimlerinin önemli bölümü Türk Alevi yerleşimidir. Bunun yanında az sayıda Kürt Alevi köyü de bulunmaktadır. 

Gaziantep'te ki Alevi yerleşim sayısı 39'dur. 11 tane Yavuzeli, 8 tane Araban, 6 tane Nurdağı, 8 tane Şahinbey, 2 tane İslahiye ve 3 tane Oğuzeli ve 1 tane Nizip ilçesinde Alevi yerleşimi vardır. 

RİŞVANLI AŞİRETİ TÜRKMEN ŞENLİKLERİ DÜZENLİYOR

Türkiye'nin bircok yerinde yerleşimleri bulunan Rişvanlı aşireti bazı yerlerde Kürt olduğunu söylerken Gaziantep'te yaşayan Rişvanlı Aşireti mensupları her yıl Rişvanlı Türkmen şenlikleri düzenlemektedir. Gaziantep ilimizde yaşayan bir diğer aşiret Atmalı Aşireti de bazı yerlerde Kürt olduğu söylense de kendilerini Türkmen olarak görmektedirler. Bazı ilçelerdeki Kürt nüfusunun yüksek gösterilme sebebi Rişvan ve Atmalı'ların Kürt olarak gösterilmesidir. Rişvan Aşiretine bağlı birçok kol vardır. Bunlardan bazıları Kürt olduğunu, bazıları Türkmen olduğunu söylemektedir. Gaziantep'te ki Rişvan veya Reşi Aşiretine bağlı yerleşimlerin çoğu kendini Türkmen olarak gösterir. Kendilerine Kürt diyen Rişvan'lı yerleşimler de vardır. 

KÜTÜK NÜFUSUN ANA GÖVDESİ TÜRK

Gaziantep'in yerli nüfusunun an çekirdeğini, yani büyük çoğunluğunu oluşturan Şehitkamil ve Şahinbey ilçelerinin kütük nüfusunun tamamına yakınını Türkler oluşturmaktadır. Şehitkamil'de sadece 3 ufak Kürt köyü vardır. Bunlar da Yavuzeli ilçe sınırında yer almaktadır. Şahinbey'de ise bütün köyler Türk köyüdür. Bu iki ilçenin kütük nüfusu il kütük nüfusunun yarısı yapmaktadır. Belki daha da fazlasıdır. Şehir merkezinde de yerli nüfusun tamamına yakınını Türkler oluşturmaktadır. Az sayıda Arap, Çerkes ve Kürt nüfusu da yerli kütük nüfusunda yer almaktadır. 

Şahinbey ve Şehitkamil ilçeleri gibi salt bir Türk nüfusuna sahip bir ilçe daha vardır. O da Oğuzeli ilçesidir. İlçe merkezi ve köylerin tamamı Türk yerleşimidir. Bu 3 ilçe yanyana bulunmakta ve Gaziantep'in tam ortası konumundadır. 

İSLAHİYE

Gaziantep'de Türk nüfusundan sonra Kürtler ikinci sırada yer almaktadır. İslahiye, Araban, Nurdağı, Yavuzeli ve Nizip ilçelerinde çok sayıda Kürt köyü de bulunmamaktadır. Ancak bu ilçelerin hiçbirinde Kürtler çoğunluk değildir. En yüksek Kürt nüfus oranı İslahiye ilçesindedir. İlçe merkezinde Türkler % 70 civarı nüfusa sahip iken köylerde Kürt nüfusu daha fazladır. İlçenin merkezi ve merkezin devamında olan Hatay sınırında ve doğu kısmında yaşamaktadır. İlçenin orta kısmında ise genelde Kürt köyleri vardır. 

NURDAĞI İLÇESİ

Nurdağı ilçesinde de merkez nüfusunun tamamına yakınını Türk iken köylerde %25 civarı Kürt nüfusu yaşamaktadır. İlçede birkaç Arap ve Çerkes köyü de vardır. Çerkesler genelde ilçe merkezine taşınmıştır. Köylerini Türk ve Kürtlere satmışlardır.

ARABAN İLÇESİ

Araban ilçe merkezi büyük oranda Türklerden oluşmaktadır. Merkezin çevresindeki köylerde tamamen Türklerden oluşmaktadır. İlçe merkezinin kuzeyi ve batı kısmı tamamen Türk yerleşimleri ile doludur. Orta kısımlar ise genellikle Kürt yerleşimidir. Fırat nehri kısmında ise Türk ve Kürt yerleşimleri sayısı yakındır. Ama burada yer alan Türkmen olan Elif kasabası buradaki bütün Kürt köylerinin toplam nüfusundan daha fazla nüfusa sahiptir.

İlçedeki Alevi köylerinin çoğu Çepni Alevidir. Birkaç Kürt Alevi köyü de mevcuttur. Genelde Atmalı aşiretine mensupturlar. 

YAVUZELİ İLÇESİ

Yavuzeli ilçesinde toplam nüfusun büyük kısmını Türkler oluşturmaktadır. İlçe merkezinde Türk nüfusu oldukça baskındır. İlçe merkezi yerlileri Türklerdir. Merkezin doğu kısmındaki köylerin tamamı Türk köyleridir. Merkezin batı tarafında, yani orta kısımda ise birkaç Türk köyü hariç komple Kürt köyleri yer almaktadır. İlçenin doğu sınırındaki köyler ise Türk köyleridir. İlçede karışık yaşanan köyler de vardır. Sünni Türk/Alevi köyleri, Sünni Kürt/Alevi köyleri de bulunmaktadır. Yavuzelinde köylerin çoğunluğu Kürt köyüdür. Ancak Kürt köylerinin nüfusu az olduğu için köy sayısı ile nüfus oranları eş değer değildir.

NİZİP İLÇESİ

Nizip ilçesi merkez ilçelerden sonra en kalabalık nüfusa sahip ilçedir. Yaklaşık 150 bin nüfus yaşamaktadır. Bir miktar da dışarıdan gelen nüfus bulunmaktadır. Geneli Niziplidir. Nizip merkezin yerlileri Türklerdir. Merkezde yaşayan nüfusun büyük çoğunluğu Türklerdir. Merkezin etrafındaki köylerin tamamı Türk köyleridir. İlçenin güney kısmında bulunan köylerin tamamı Türk köyleridir. Orta kısımbda merkez dahil Türk yerleşimleri ile kaplıdır. İlçenin kuzeyinde ise bazılarının kendini Türk bazısının da Kürt kabul ettiği köyler bulunmaktadır. Bu köylerin içinde az miktarda Türk köyleri de bulunmaktadır. İlçe genel nüfusu için %80 Türk, %15 Kürt, %5 ise Arap diyebiliriz.

KARKAMIŞ

Karkamış ilçesi oldukça az nüfuslu bir yerleşimdir. Hem ilçe merkezi hem de köylerin nüfusu oldukça azdır. Karkamış ilçesinde Türk nüfusu çok büyük bir çoğunluğu oluşturmaktadır. 2 Kürt 2 de Arap köyü vardır. Geri kalan 30 civarı köy ise Türklerden oluşmaktadır.

TÜRKLERİ OLUŞTURAN GRUPLAR

Barajlar, Çepniler, Kızık, Karkın, Yörükler, Beğdili, Karakeçili, Morcalı(Yörükler), Elbeyli, Döğer, Cerit, Dımışkılı, Avşar, Mihmadlı, Savcılı, Rişvanlı, Ulaş

lı

. 

ARAP VE ÇERKES NÜFUSU

Gaziantep ikimizde 40 tane Sünni Arap yerleşimi vardır. Nizip, Oğuzeli, Karkamış, Nurdağı, İslahiye gibi ilçelerde Sünni Arap yerleşimleri vardır. Yine Gaziantep ilimizde 3 tane Çerkes yerleşimi bulunmaktadır. Çerkes köyleri kalabalık değildir. Genellikle il ve ilçe merkezine taşınmışlardır. 

AKRABALIK VAR

Diğer Güneydoğu illerinin aksine buradaki Kürtler ile Türkler arasında akrabalık oldukça yüksek olduğu için yerli Kürt nüfusda bazı yerlerde Türkleşme de görülmektedir. 

CİDDİ SURİYELİ NUFUSU VAR

Gaziantep ilimizde Suriye'de ki olaylardan kacip buraya sığınan yüzbinlerce insan yaşamaktadır. Bu nufus ile Türkler arasında ciddi kavgalar olmaktadır. Kimi Gaziantepliler Suriyelilerin etnik olarak Şehrin kimliğini değiştirdiğini söylemektedir. Ancak Gaziantep'e gelenlerin içinde yoğun Türkmen nüfusunu da katarsak Türk nüfus halen baskın olan kimlik konumundadır.