Ülkemizde Türk denince genellikle İslamiyet ile bir özdeşleşme yapılır. Ancak Türk toplulukları içinde Hristiyan, Yahudi, Şaman ve Budist gruplar da vardır. Buna en güzel örneklerden birisi de Gagavuz Türklerindir.
Gagavuzlar, Hristiyan olan Türk toplumlarından birisidir. Toplam nüfusları 350 bin civarındadır. Gagavuzların bağımsız olmasa da özerk bir yönetimleri vardır.
MOLDOVA'YA BAĞLI
Gagavuzlar'ın çoğunlukta olduğu ve Moldova Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan Gagauzeli Özerk Devleti'dir. Bu devlet 23 Nisan 1994 yılında ilan edilmiştir. Özerk devletin etnik yapısı %82 Gagavuzlar, %7.8 Moldovan, %4.8 Bulgar, %2.4 Rus, %2.3 Ukraynalı şeklindedir.
YUNANİSTAN'DA 40 BİN
Gagavuzlar, Gagavuzyan'ın dışında en kalabalık olduğu ülke Ukrayna'dır. Ukrayna'da sonra Yunanistan'da 40 bin civarı bir Gagavuz nüfusa sahiptir. Bulgaristan'da 5 bin, Türkiye'de 15 bin, Romanya ve Kazakistan'da 2 bin civarı Gagavuz yaşamaktadır.
KÖKENLERİ
Gagavuzların kökenleri hakkında bugüne kadar yerli Balkan asıllı halklardan oldukları ve sonradan "Türkleştikleri/Türkleştirdikleri" gibi iddialarda dahil çok sayıda değişik tez öne sürülmüştür. Tarihi gelişimleri kesin olarak saptanamamak ile birlikte bugün dünyada akademik çevrelerce yaygın kabul gören görüş, Gagavuzların kökeninin Oğuz kökenli bir Türk topluluğu olduğu yönündedir. Gagavuzların Balkanlara ve bugünkü Ukrayna bölgesine ilk defa 11. yüzyıl civarında Asya’dan göç ettikleri, Peçenek, Uz (Oğuz), Kıpçak Türkleri ile aynı soydan geldikleri düşünülmektedir. Ortodoks Hristiyan olan Gagavuzlar'ın konuştuğu dil; bulundukları bölgelere göre, Slav, Yunan ve Romen dillerinin etkisinde kalmış, büyük ölçüde Türkiye Türkçesine ve ağız olarak da Balkan Türkçesi ağzına benzemektedir.
EVANGELİST GAGAVUZLAR DA VAR
Gagavuzların çoğunluğu Ortodoks mezhebine bağlıdır. Ancak Ortodoks olmayan bir kısım Gagavuz da vardır. Ortodoks olmayan Gagavuzlar, Katolik ve Subbotnik, Evanjelistlerden oluşmaktadır. Ortodokslar Komunizm sonrası, diğer eski Sovyet halklarında olduğu gibi, inançlarını daha rahat uygulayabilir hale gelmişlerdir.